میزان درگیری کتاب دری صنف سوم و چهارم افغانستان با مهارت‎های سواد خواندن بر اساس مطالعه بین‌المللی پرلز(PIRLS)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم تربیتی مجتمع آموزش عالی علوم انسانی

2 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شاهد

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی

چکیده

پژوهش حاضر می‌کوشد تا میزان درگیری کتاب‌های دری صنف سوم و چهارم افغانستان با فرایندهای درک مطلب را براساس مطالعه پرلز موردبررسی قرار دهد. جامعه تحقیق عبارت است از محتوای کتاب‌های دری صنف سوم و چهارم ابتدایی که منطبق بر مطالعه پرلز، دانش آموزان محدوده سنی 9 سال را در برمی‌گیرد. از این کتاب‎ها بخش‎های «جمله‎ها» و «نوشتن ابتکاری» از کتاب دری سوم و «بخوان و بنویس»، «بگو و بشنو» و «به دوستانت بگو» از کتاب دری چهارم؛ به‌عنوان جامعه موردمطالعه قرارگرفته است. روش پژوهش، تحلیل محتوا است و ابزار گردآوری اطلاعات، جداول مقوله‌بندی بوده است که بر اساس چهار مهارت اصلی درک مطلب در مطالعه پرلز تنظیم شد. این مهارت‎ها عبارتند از: 1. تمرکز و بازیابی اطلاعاتی که به‌طور صریح در متن بیان‌شده‌اند؛ 2. نتیجه‌گیری مستقیم؛ 3. تفسیر و تکمیل ایده‎ها و اطلاعات؛ 4. بررسی و ارزشیابی محتوای زبان و عناصر مربوط به متن. نتایج پژوهش نشان داد میزان درگیری محتوای کتاب دری صنف سوم و چهارم با مهارت‎های اصلی درک مطلب، براساس مطالعه پرلز متفاوت است؛ یعنی کتاب دری صنف سوم بیشترین تأکید بر فرایند «بررسی و ارزشیابی محتوا» و کمترین تأکید بر فرایندهای «تمرکز و بازیابی اطلاعات »، «نتیجه‌گیری مستقیم» و «تفسیر و ترکیب اطلاعات» بوده است. در کتاب دری چهارم نیز بیشترین تأکید بر فرایند «بررسی و ارزشیابی محتوا» و کمترین تأکید بر فرایند «تفسیر و ترکیب اطلاعات» بوده است. علاوه بر این میزان درگیری بخش‎های گوناگون کتاب دری سوم و چهارم با مهارت‎های اصلی درک مطلب براساس مطالعه پرلز نیز متفاوت است. همچنین فرایندهای «تمرکز و بازیابی اطلاعات »، «نتیجه‌گیری مستقیم» و «تفسیر و ترکیب اطلاعات» در کتاب دری چهارم بیشتر از کتاب دری سوم بوده است و تنها فرایند تأکید بر «بررسی و ارزشیابی محتوا» در کتاب دری سوم بیشتر از کتاب دری چهارم است.

کلیدواژه‌ها